Kako je nastao pojam gimnazija?

Sistem obrazovanja se, kako vreme odmiče menja, tako da se i od učenika, odnosno njihovih roditelja ili staratelja očekuje da se svemu tome maksimalno prilagode. A pod tim prvenstveno mislimo na činjenicu da je ranije bilo neobavezno, ali svakako poželjno da deca nakon završene osnovne škole upišu gimnaziju, pa da posle toga odaberu željeni fakultet.

Ranije je postojala klasična gimnazija kod nas, ali i realna, odnosno takozvana realka, dok su se kasnije otvorile i filološka, odnosno matematička.

U novije vreme sve gimnazije u našoj zemlji definišu kao one opšteg tipa, odnosno one koje nude đacima pohađanje nastave u okviru dva smera i to prirodno - matematički i društveno - jezički.

Naravno da sa brojnim promenama koje su dostupne u obrazovnom sistemu, se javlja potreba i za promenama tipa gimnazija, pa tako postoji na primer IT gimnazija u Kragujevcu, koja nudi priliku zainteresovanima da se školuju u okviru različitih smerova u oblasti informacionih tehnologija, ali u njoj funkcioniše i sportsko odeljenje gimnazije opšteg tipa. Isto tako postoji i specijalizovana računarska gimnazija, a mahom su u pitanju privatne srednje škole.

Kako je nastao pojam gimnazija?

Pre nego što objasnimo od kada i odakle potiče ovaj pojam, moramo napomenuti da na primer u današnjoje Grčkoj, đaci pohađaju najpre devet razreda osnovne škole, a onda tri godine pohađaju gimnasio, posle čega sledi likio, a zatim imaju mogućnost da odaberu na kom fakultetu žele da studiraju.

Verovatno vam je sada jasnije da sam pojam gimnazija potiče zapravo iz starogrčkog jezika, a taj termin je korišćen za obrazovnu instituciju u okviru koje pojedinci imaju mogućnost da steknu kako intelektualno obrazovanje, tako isto i fizičko. A upravo taj termin je u izvornom obliku manje - više prihvaćen u mnogim svetskim jezicima.

Što se tiče istorijskog nastanka ovih obrazovnih institucija, poznat je podatak da je u Strazburgu 1538. godine zvanično osnovana prva gimnazija. Interesantno je da se pretečom gimnazija smatraju takozvane Latinske škole, što su zapravo prve obrazovne institucije tog tipa, a nedugo nakon toga su nastale i prve gimnazije.

Čuvena realka ili takozvana realna gimnazija je pojam koji je u upotrebi od početka 18 - og veka. U pitanju su bile obrazovne institucije koje su podrazumevale izučavanje najpre prirodnih nauka, te određenih društvenih, ali u njima nije bio zastupljen predmet latinski jezik.

Takođe, interesantno je pomenuti da je postojalo nekoliko tipova gimnazija, koji se bitno razlikuju. Klasična gimnazija je trajala četiri godine, a tokom svake od njih su đaci izučavali latinski jezik, dok su se starogrčkim bavili dve godine. Zatim realna gimnazija od koje i vodi poreklo tip gimnazije koji je danas najzastupljeniji na području naše zemlje, a u kojoj se izučavao samo latinski i to dve godine, dok se starogrčki nije našao u programu realke. U takvim gimnazijama su postojala dva smera i to jedan fokusiran na društvene, a drugi na prirodne nauke, odnosno društveni ili društveno - jezički smer i prirodno - matematički. Treći tip gimnazija koji je zastupljen jesu specijalizovane, kao što su na primer filološka ili matematička gimnazija.

Kada je u pitanju naša zemlja, čuvene su Valjevska, zatim gimnazija u Sremskim Karlovcima i Treća beogradska gimnazija, ali i gimnazija u Kragujevcu, s tim da je zvanično najstarija gimnazija u našoj zemlji osnovana 1791. godine u Sremskim Karlovcima. A nju je osnovao Dimitrije Anastasijevic Sabov, tadašnji trgovac i Stevan Stratimirović, mitropolit, koji su zapravo sve to finansirali. Karlovačka gimnazija je poznata kao filološka, a interesantno je da osim latinskog i starogrčkog jezika, u njoj đaci uče i nemački, engleski i francuski, zatim španski jezik, ali i ruski, kineski i norveški, potom japanski i korejski.

Sledeća Prethodna